Artrose; massage en therapie

Artrose is géén verouderingsproces. Artrose is een reumatische ziekte die op zichzelf voorkomt, maar ook kan ontstaan na een gewrichtsontsteking of bij zwakke gewrichtsbanden.

Wat is artrose?

Artrose is een reumatische aandoening waarbij het kraakbeen in kwaliteit achteruitgaat en dunner en zachter wordt. Dit proces kan in alle gewrichten optreden. Maar er zijn gewrichten waarin het vaker voorkomt, zoals nek, onderrug, knieën, heupen, duim, vingers en grote teen.

Artrose is een veelvoorkomende en tot beperkingen leidende gewrichtsaandoening. De behandeling van artrose in de praktijk bestaat uit de behandeling van massage, triggerpointtherapie en actieve revalidatie.

Wat zijn de oorzaken van artrose?

Hoe artrose ontstaat is meestal niet bekend. Van enkele vormen van artrose is wel duidelijk hoe die ontstaan, zoals artrose na forse belasting (bekend is knieartrose bij meniscusproblemen door voetballen), artrose door aanlegstoornissen (bijvoorbeeld heupartrose bij heupdysplasie) en artrose na een langdurige ontsteking van een gewricht zoals bij reumatoïde artritis.

Hoewel artrose met name op hogere leeftijd voorkomt, is het niet zo dat artrose veroorzaakt wordt door ouderdom. Soms komt artrose al bij 30-35 jarigen voor, en er zijn oude mensen zonder artrose.

Wel is er een aantal risicofactoren bekend:

• geslacht (bij vrouwen komt artrose vaker voor dan bij mannen)
• erfelijkheid
• overgewicht
• zware belasting van gewrichten (door werk of sport)

Wat zijn de klachten bij artrose?

• Artrose kan voorkomen in alle gewrichten, maar meestal in handen, knieën, heupen en de wervelkolom.
• Artrose in bijvoorbeeld de schouder, polsen en enkels is zeldzaam.
• Artrose geeft met name stijfheid, pijn en verminderde functie van het gewricht.

Daarnaast kan het gewricht er anders uit gaan zien. Zo kan het gewricht scheef gaan staan, of kunnen er knobbeltjes ontstaan op het gewricht. Soms kunnen er ook ontstekingssymptomen optreden, zoals zwelling en warmte. Ook kan in een latere fase instabiliteit ontstaan.

Welke beperkingen treden op bij artrose?

In het begin van de ziekte geeft artrose met name pijn klachten en stijfheid bij het beginnen met bewegen ("startstijfheid"). Hierdoor kunnen mensen last ervaren bij lopen en het doen van hun werk, hobby’s of huishoudelijke bezigheden. Later kan ook verminderde bewegingsvrijheid van het gewricht ontstaan, waardoor mensen meer beperkt worden.

Hoe verloopt het ziekteproces bij artrose?

Hoe de artrose zich ontwikkelt, verschilt per gewricht. Bij handartrose ontstaan er allereerst knobbeltjes (de noduli van Heberden) aan de uiteinden van de vingers (DIP artrose). Deze ontstaan binnen enkele weken, doen dan pijn en zijn soms rood. Wanneer deze knobbels er eenmaal zijn, blijven de klachten vaak stabiel. Bij heupartrose nemen de klachten vaak gestaag toe in de loop van de jaren, met pijn in de lies bij lopen en stijfheid. Knieartrose ten slotte wordt gekenmerkt door langzaam toenemende klachten met tussendoor opvlammingen door ontsteking of verdere beschadiging van het kraakbeen.

De behandeling van artrose

De behandeling van artrose in de praktijk bestaat uit massage en de behandeling van triggerpoints en actieve revalidatie.Voorwaarde is dat de musculatuur vrij is van triggerpoints. Triggerpoints kunnen klachten zoals pijn, stijfheid of bewegingsbeperking veroorzaken in en rondom gewrichten of spieren. Massage kan symptomen van Artrose verminderen en het beloop gunstig beïnvloeden door toename van de beweeglijkheid en de lokale circulatie van het aangedane gewricht, verbetering van de tonus van de ondersteunende spieren en pijnvermindering.

Onderzoek heeft uitgewezen dat massage op basis van de Zweedse (Klassieke) techniek veilig en effectief is voor het verminderen van pijn en het verbeteren van functioneren van patiënten met artrose. De behandeleffecten zijn groot. Omdat van veel medicijnen tegen artrose bijwerkingen gemeld worden kan massage een goede aanvulling zijn op -of zelfs een alternatief vormen voor- farmacotherapie.

Een massagetherapeut kan de artrose zelf niet behandelen, maar kan wel de omstandigheden optimaliseren. Trofiekverbetering, mobiliteitsverbetering, afname spierspanning en pijnvermindering zijn reële doelstellingen.